I have heard that:
On one occasion the Blessed One was staying near Savatthi in Jeta's Grove, Anathapindika's monastery. There Ven. Sariputta addressed the monks, saying,
-"Friend monks!"

Như vầy t�i nghe.
Một thời, Thế T�n tr� ở Savatthi (X�-vệ), tại Jetavana (Kỳ-đ� L�m), vườn �ng Anathapindika (Cấp C� Độc). Ở đ�y, T�n giả Sariputta (X�-lợi-phất) gọi c�c Tỷ-kheo:
� N�y c�c Hiền giả Tỷ-kheo!

"Yes, friend," the monks responded.

� Thưa v�ng, Hiền giả. C�c Tỷ-kheo ấy v�ng đ�p T�n giả Sariputta.

Ven. Sariputta said:
-"Friends, just as the footprints of all legged animals are encompassed by the footprint of the elephant, and the elephant's footprint is reckoned the foremost among them in terms of size; in the same way, all skillful qualities are gathered under the four noble truths. Under which four? Under the noble truth of stress, under the noble truth of the origination of stress, under the noble truth of the cessation of stress, and under the noble truth of the path of practice leading to the cessation of stress.

T�n giả Sariputta n�i như sau:
� Chư Hiền giả, v� như tất cả dấu ch�n của mọi loại động vật đều th�u nhiếp trong dấu ch�n voi, v� dấu ch�n n�y được xem l� lớn nhất trong tất cả dấu ch�n về phương diện to lớn. Cũng vậy, chư Hiền giả, tất cả c�c Thiện ph�p đều tập trung trong Bốn Th�nh đế. Thế n�o l� trong Bốn Th�nh đế? Trong Khổ Th�nh đế, trong Khổ tập Th�nh đế, trong Khổ diệt Th�nh đế, trong Khổ diệt đạo Th�nh đế.

"And what is the noble truth of stress? Birth is stressful, aging is stressful, death is stressful; sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are stressful; association with the unbeloved is stressful, separation from the loved is stressful, not getting what is wanted is stressful. In short, the five clinging-aggregates are stressful. And which are the five clinging-aggregates? The form clinging-aggregate, the feeling clinging-aggregate, the perception clinging-aggregate, the fabrication clinging-aggregate, & the consciousness clinging-aggregate.

Chư Hiền, thế n�o l� Khổ Th�nh đế? Sanh l� khổ, gi� l� khổ, chết l� khổ, sầu, bi, khổ, ưu, n�o l� khổ, điều g� cầu kh�ng được l� khổ, t�m lại Năm thủ uẩn l� khổ. Chư Hiền, thế n�o l� Năm thủ uẩn? Ch�nh l� sắc thủ uẩn, thọ thủ uẩn, tưởng thủ uẩn, h�nh thủ uẩn, thức thủ uẩn.

"And what is the form clinging-aggregate? The four great existents and the form derived from them. And what are the four great existents? The earth property, the liquid property, the fire property, & the wind property.

Chư Hiền, thế n�o l� sắc thủ uẩn? Bốn đại v� sắc khởi l�n từ bốn đại. Chư Hiền, thế n�o l� bốn đại? Ch�nh l� địa giới, thủy giới, hỏa giới, phong giới.

The Earth Property

Địa giới

"And what is the earth property? The earth property can be either internal or external. Which is the internal earth property? Whatever internal, within oneself, is hard, solid, & sustained [by craving]: head hairs, body hairs, nails, teeth, skin, flesh, tendons, bones, bone marrow, kidneys, heart, liver, pleura, spleen, lungs, large intestines, small intestines, contents of the stomach, feces, or whatever else internal, within oneself, is hard, solid, & sustained: This is called the internal earth property. Now both the internal earth property and the external earth property are simply earth property. And that should be seen as it actually is with right discernment: 'This is not mine, this is not me, this is not my self.' When one sees it thus as it actually is with right discernment, one becomes disenchanted with the earth property and makes the mind dispassionate toward the earth property.

Chư Hiền, thế n�o l� địa giới? C� nội địa giới, c� ngoại địa giới. Chư Hiền, thế n�o l� nội địa giới? C�i g� thuộc nội th�n, thuộc c� nh�n, th� ph�, ki�n cứng, bị chấp thủ, như t�c, l�ng, m�ng, răng, da, thịt, g�n, xương, tủy, thận, tim, gan, ho�nh c�ch m�, l� l�ch, phổi, ruột, m�ng ruột, bao tử, ph�n, v� bất cứ vật g� kh�c thuộc nội th�n, thuộc c� nh�n, th� ph�, ki�n cứng, bị chấp thủ. Chư Hiền, như vậy gọi l� nội địa giới. Những g� thuộc nội địa giới v� những g� thuộc ngoại địa giới đều thuộc về địa giới. Cần phải như thật qu�n s�t địa giới với ch�nh tr� tuệ như sau: "C�i n�y kh�ng phải của t�i, c�i n�y kh�ng phải l� t�i, c�i n�y kh�ng phải tự ng� của t�i". Sau khi như thật qu�n s�t địa giới với ch�nh tr� tuệ như vậy, vị ấy sanh yểm ly đối với địa giới, t�m từ bỏ địa giới.

"Now there comes a time, friends, when the external liquid property is provoked,1 and at that time the external earth property vanishes. So when even in the external earth property — so vast — inconstancy will be discerned, destructibility will be discerned, a tendency to decay will be discerned, changeability will be discerned, then what in this short-lasting body, sustained by clinging, is 'I' or 'mine' or 'what I am'? It has here only a 'no.'

Chư Hiền, một thời xảy ra khi ngoại thủy giới dao động, trong thời ấy ngoại địa giới bị biến mất. Chư Hiền, t�nh v� thường của ngoại địa giới xưa ấy c� thể n�u r�, t�nh hủy hoại c� thể n�u r�, t�nh đoạn diệt c� thể n�u r�, t�nh biến dịch c� thể n�u r�. Như vậy c�n n�i g� đến th�n thể yểu thọ do kh�t �i chấp thủ n�y? Ở đ�y kh�ng c� g� để c� thể n�i l� t�i, l� của t�i, hay t�i l�.

"Now if other people insult, malign, exasperate, & harass a monk [who has discerned this], he discerns that 'A painful feeling, born of ear-contact, has arisen within me. And that is dependent, not independent. Dependent on what? Dependent on contact.' And he sees that contact is inconstant, feeling is inconstant, perception is inconstant, consciousness is inconstant. His mind, with the [earth] property as its object/support, leaps up, grows confident, steadfast, & released.

Chư Hiền, nếu c� những người kh�c mắng nhiếc, chỉ tr�ch, chọc tức, nhiễu n�o Tỷ-kheo, vị ấy biết r� như sau: "Khổ thọ khởi l�n nơi t�i, thọ n�y thuộc tai x�c chạm, thọ n�y do nh�n duy�n, kh�ng phải kh�ng do nh�n duy�n, do nh�n duy�n g�? Do nh�n duy�n x�c". Vị ấy thấy x�c l� v� thường, thấy thọ l� v� thường, thấy tưởng l� v� thường, thấy h�nh l� v� thường, thấy thức l� v� thường. T�m của vị n�y hoan hỷ, th�ch th�, tịnh chỉ, quyết định, t�y thuộc giới đối tượng.

"And if other people attack the monk in ways that are undesirable, displeasing, & disagreeable — through contact with fists, contact with stones, contact with sticks, or contact with knives — the monk discerns that 'This body is of such a nature contacts with fists come, contacts with stones come, contacts with sticks come, & contacts with knives come. Now the Blessed One has said, in his exhortation of the simile of the saw [MN 21], "Monks, even if bandits were to carve you up savagely, limb by limb, with a two-handled saw, he among you who let his heart get angered even at that would not be doing my bidding." So my persistence will be aroused & untiring, my mindfulness established & unconfused, my body calm & unaroused, my mind centered & unified. And now let contact with fists come to this body, let contact with stones, with sticks, with knives come to this body, for this is how the Buddha's bidding is done.'

Chư Hiền, nếu những người kh�c xử sự với Tỷ-kheo kh�ng c� ho�n hảo, kh�ng c� tốt đẹp, kh�ng c� khả �i, hoặc d�ng tay x�c chạm, hoặc d�ng đ� x�c chạm, hoặc d�ng gậy x�c chạm, hoặc d�ng gươm x�c chạm, vị ấy tuệ tri như sau: "Sự thể của th�n n�y l� như vậy, n�n tay c� thể x�c chạm, đ� c� thể x�c chạm, gậy c� thể x�c chạm, gươm c� thể x�c chạm. Thế T�n đ� dạy như sau trong v� dụ c�i cưa: "Chư Tỷ-kheo, nếu c� kẻ trộm cướp hạ tiện lấy c�i cưa hai lưỡi cắt từng phần tay v� ch�n. Nếu ai ở đ�y sanh � phẫn nộ, người ấy kh�ng l�m đ�ng lời Ta dạy". Ta sẽ tinh cần, tinh tấn, kh�ng dải đ�i. Niệm được an tr� kh�ng c� loạn niệm, th�n thể được khinh an, kh�ng dao động, t�m được định tỉnh nhất t�m. Nay mặc cho tay x�c chạm th�n n�y, mặc cho đ� x�c chạm th�n n�y, mặc cho gậy x�c chạm th�n n�y, mặc cho gươm x�c chạm th�n n�y, lời dạy chư Phật cần phải được thực h�nh.

"And if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.' Just as when a daughter-in-law, on seeing her father-in-law, feels apprehensive and gives rise to a sense of urgency [to please him], in the same way, if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.'

Chư Hiền, Tỷ-kheo ấy, niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�". Chư Hiền, v� như một người d�u, khi thấy �ng nhạc, bị dao động, bị dao động mạnh. Cũng vậy, chư Hiền, nếu Tỷ-kheo ấy niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�".

"But if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is established, then he is gratified at that. And even to this extent, friends, the monk has accomplished a great deal.

Chư Hiền, nếu Tỷ-kheo ấy, niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, v� xả tương ưng với thiện được an tr�, th� Tỷ-kheo ấy được hoan hỷ. Chư Hiền, đến mức độ n�y, Tỷ-kheo đ� l�m thật nhiều.

The Liquid Property

Thuỷ giới

"And what is the liquid property? The liquid property may be either internal or external. What is the internal liquid property? Whatever internal, belonging to oneself, is liquid, watery, & sustained: bile, phlegm, pus, blood, sweat, fat, tears, skin-oil, saliva, mucus, fluid in the joints, urine, or whatever else internal, within oneself, is liquid, watery, & sustained: This is called the internal liquid property. Now both the internal liquid property and the external liquid property are simply liquid property. And that should be seen as it actually is present with right discernment: 'This is not mine, this is not me, this is not my self.' When one sees it thus as it actually is present with right discernment, one becomes disenchanted with the liquid property and makes the mind dispassionate toward the liquid property.

Chư Hiền, thế n�o l� thủy giới? C� nội thủy giới, c� ngoại thủy giới. Chư Hiền thế n�o l� nội thủy giới? C�i g� thuộc về nội th�n, thuộc c� nh�n, thuộc nước, thuộc chất lỏng, bị chấp thủ, như mật, (vi�m đ�m dịch) mủ, m�u, mồ h�i, mỡ, nước mắt, mỡ da, nước miếng, nước mủ, nước ở khớp xương, nước tiểu, v� bất cứ vật g� kh�c thuộc nội th�n, thuộc c� nh�n, thuộc nước, thuộc chất lỏng, bị chấp thủ. Chư Hiền, như vậy gọi l� nội thủy giới. Những g� thuộc nội thủy giới v� những g� thuộc ngoại thủy giới, đều thuộc về thủy giới. Cần phải như thật qu�n s�t thủy giới với ch�nh tr� tuệ như sau: "C�i n�y kh�ng phải của t�i, c�i n�y kh�ng phải l� t�i, c�i n�y kh�ng phải tự ng� của t�i". Sau khi như thật qu�n s�t thủy giới với ch�nh tr� tuệ như vậy, vị ấy sanh yểm ly đối với thủy giới, t�m từ bỏ thủy giới.

"Now there comes a time, friends, when the external liquid property is provoked and washes away village, town, city, district, & country. There comes a time when the water in the great ocean drops down one hundred leagues, two hundred leagues, three hundred leagues, four hundred leagues, five hundred leagues, six hundred leagues, seven hundred leagues. There comes a time when the water in the great ocean stands seven palm-trees deep, six palm-trees deep, five palm-trees deep, four palm-trees deep, three palm-trees deep, two palm-trees deep, one palm-tree deep. There comes a time when the water in the great ocean stands seven fathoms deep, six fathoms deep, five fathoms deep, four fathoms deep, three fathoms deep, two fathoms deep, one fathom deep. There comes a time when the water in the great ocean stands half a fathom deep, hip-deep, knee-deep, ankle deep. There comes a time when the water in the great ocean is not even the depth of the first joint of a finger.

Chư Hiền, một thời xảy ra khi ngoại thủy giới dao động, nước cuốn tr�i l�ng, cuốn tr�i thị trấn, cuốn tr�i th�nh phố, cuốn tr�i xứ, cuốn tr�i quốc độ. Chư Hiền, một thời xẩy ra khi nước biển đại dương hạ thấp một trăm do-tuần, hạ thấp hai trăm do-tuần, hạ thấp ba trăm do-tuần, hạ thấp bốn trăm do-tuần, hạ thấp năm trăm do-tuần, hạ thấp s�u trăm do-tuần, hạ thấp bảy trăm do-tuần. Chư Hiền, một thời xẩy ra khi nước biển đại dương d�ng cao đến bảy c�y ta-la, d�ng cao đến s�u c�y ta-la, d�ng cao đến năm c�y ta-la, d�ng cao đến bốn c�y ta-la, d�ng cao đến b �y ta-la, d�ng cao đến hai c�y ta-la, d�ng cao chỉ đến một c�y ta-la. Chư Hiền, một thời xẩy ra khi nước biển đại dương cao đến bảy đầu người, d�ng cao đến s�u đầu người, d�ng cao đến năm đầu người, d�ng cao đến bốn đầu người, d�ng cao đến ba đầu người, d�ng cao đến hai đầu người, d�ng cao chỉ đến một đầu người. Chư Hiền, một thời xẩy ra khi nước biển đại dương d�ng cao đến nửa th�n người, d�ng cao chỉ đến h�ng, d�ng cao chỉ đến đầu gối, d�ng cao chỉ đến g�t ch�n. Chư Hiền, một thời xẩy ra khi nước biển đại dương kh�ng c� để thấm ướt l�ng tay.

"So when even in the external liquid property — so vast — inconstancy will be discerned, destructibility will be discerned, a tendency to decay will be discerned, changeability will be discerned, then what in this short-lasting body, sustained by clinging, is 'I' or 'mine' or 'what I am'? It has here only a 'no.'

Chư Hiền, t�nh v� thường của ngoại thuỷ giới xưa ấy c� thể n�u r�, t�nh hủy hoại c� thể n�u r�, t�nh đoạn diệt c� thể n�u r�, t�nh biến dịch c� thể n�u r�. Như vậy c�n n�i g� đến th�n thể yểu thọ do kh�t �i chấp thủ n�y? Ở đ�y kh�ng c� g� để c� thể n�i l� t�i, l� của t�i, hay t�i l�.

"Now if other people insult, malign, exasperate, & harass a monk [who has discerned this], he discerns that 'A painful feeling, born of ear-contact, has arisen within me. And that is dependent, not independent. Dependent on what? Dependent on contact.' And he sees that contact is inconstant, feeling is inconstant, perception is inconstant, consciousness is inconstant. His mind, with the [liquid] property as its object/support, leaps up, grows confident, steadfast, & released.

Chư Hiền, nếu c� những người kh�c mắng nhiếc, chỉ tr�ch, chọc tức, nhiễu n�o Tỷ-kheo, vị ấy biết r� như sau: "Khổ thọ khởi l�n nơi t�i, thọ n�y thuộc tai x�c chạm, thọ n�y do nh�n duy�n, kh�ng phải kh�ng do nh�n duy�n, do nh�n duy�n g�? Do nh�n duy�n x�c". Vị ấy thấy x�c l� v� thường, thấy thọ l� v� thường, thấy tưởng l� v� thường, thấy h�nh l� v� thường, thấy thức l� v� thường. T�m của vị n�y hoan hỷ, th�ch th�, tịnh chỉ, quyết định, t�y thuộc giới đối tượng.

"And if other people attack the monk in ways that are undesirable, displeasing, & disagreeable — through contact with fists, contact with stones, contact with sticks, or contact with knives — the monk discerns that 'This body is of such a nature contacts with fists come, contacts with stones come, contacts with sticks come, & contacts with knives come. Now the Blessed One has said, in his exhortation of the simile of the saw, "Monks, even if bandits were to carve you up savagely, limb by limb, with a two-handled saw, he among you who let his heart get angered even at that would not be doing my bidding." So my persistence will be aroused & untiring, my mindfulness established & unconfused, my body calm & unaroused, my mind centered & unified. And now let contact with fists come to this body, let contact with stones, with sticks, with knives come to this body, for this is how the Buddha's bidding is done.'

Chư Hiền, nếu những người kh�c xử sự với Tỷ-kheo kh�ng c� ho�n hảo, kh�ng c� tốt đẹp, kh�ng c� khả �i, hoặc d�ng tay x�c chạm, hoặc d�ng đ� x�c chạm, hoặc d�ng gậy x�c chạm, hoặc d�ng gươm x�c chạm, vị ấy tuệ tri như sau: "Sự thể của th�n n�y l� như vậy, n�n tay c� thể x�c chạm, đ� c� thể x�c chạm, gậy c� thể x�c chạm, gươm c� thể x�c chạm. Thế T�n đ� dạy như sau trong v� dụ c�i cưa: "Chư Tỷ-kheo, nếu c� kẻ trộm cướp hạ tiện lấy c�i cưa hai lưỡi cắt từng phần tay v� ch�n. Nếu ai ở đ�y sanh � phẫn nộ, người ấy kh�ng l�m đ�ng lời Ta dạy". Ta sẽ tinh cần, tinh tấn, kh�ng dải đ�i. Niệm được an tr� kh�ng c� loạn niệm, th�n thể được khinh an, kh�ng dao động, t�m được định tỉnh nhất t�m. Nay mặc cho tay x�c chạm th�n n�y, mặc cho đ� x�c chạm th�n n�y, mặc cho gậy x�c chạm th�n n�y, mặc cho gươm x�c chạm th�n n�y, lời dạy chư Phật cần phải được thực h�nh.

"And if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.' Just as when a daughter-in-law, on seeing her father-in-law, feels apprehensive and gives rise to a sense of urgency [to please him], in the same way, if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.'

Chư Hiền, Tỷ-kheo ấy, niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�". Chư Hiền, v� như một người d�u, khi thấy �ng nhạc, bị dao động, bị dao động mạnh. Cũng vậy, chư Hiền, nếu Tỷ-kheo ấy niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�".

"But if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is established, then he is gratified at that. And even to this extent, friends, the monk has accomplished a great deal.

Chư Hiền, nếu Tỷ-kheo ấy, niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, v� xả tương ưng với thiện được an tr�, th� Tỷ-kheo ấy được hoan hỷ. Chư Hiền, đến mức độ n�y, Tỷ-kheo đ� l�m thật nhiều.

The Fire Property

Hoả giới

"And what is the fire property? The fire property may be either internal or external. What is the internal fire property? Whatever internal, belonging to oneself, is fire, fiery, & sustained: that by which [the body] is warmed, aged, & consumed with fever; and that by which what is eaten, drunk, chewed, & savored gets properly digested, or whatever else internal, within oneself, is fire, fiery, & sustained: This is called the internal fire property. Now both the internal fire property and the external fire property are simply fire property. And that should be seen as it actually is present with right discernment: 'This is not mine, this is not me, this is not my self.' When one sees it thus as it actually is present with right discernment, one becomes disenchanted with the fire property and makes the mind dispassionate toward the fire property.

Chư Hiền, thế n�o l� hỏa giới? C� nội hỏa giới, c� ngoại hỏa giới. Chư Hiền, thế n�o l� nội hỏa giới? C�i g� thuộc về nội th�n, thuộc về c� nh�n, thuộc lửa, thuộc chất n�ng, bị chấp thủ. Như c�i g� khiến cho h�m n�ng, khiến cho hủy hoại, khiến cho thi�u ch�y; c�i g� khiến cho những vật được ăn uống, nhai, nếm, c� thể kh�o ti�u h�a, hay tất cả những vật g� kh�c thuộc nội th�n, thuộc c� nh�n, thuộc lửa, thuộc chất n�ng, bị chấp thủ. Chư Hiền, như vậy gọi l� nội hỏa giới. Những g� thuộc nội hỏa giới v� những g� thuộc ngoại hỏa giới, đều thuộc về hỏa giới. Cần phải như thật qu�n s�t hỏa giới với ch�nh tr� tuệ như sau: "C�i n�y kh�ng phải của t�i, c�i n�y kh�ng phải l� t�i, c�i n�y kh�ng phải tự ng� của t�i". Sau khi như thật qu�n s�t hỏa giới với ch�nh tr� tuệ như vậy, vị ấy sanh yểm ly đối với hỏa giới, t�m từ bỏ hỏa giới.

Now there comes a time, friends, when the external fire property is provoked and consumes village, town, city, district, & country; and then, coming to the edge of a green district, the edge of a road, the edge of a rocky district, to the water's edge, or to a lush, well-watered area, goes out from lack of sustenance. There comes a time when people try to make fire using a wing-bone & tendon parings.2

Chư Hiền, một thời xẩy ra khi hỏa giới dao động. Lửa thi�u ch�y l�ng, thi�u ch�y thị trấn, thi�u ch�y th�nh phố, thi�u ch�y xứ, thi�u ch�y quốc độ. Lửa ch�y cho đến cuối h�ng c�y cối, cho đến cuối h�ng đường lớn, cho đến cuối h�ng ch�n n�i, cho đến cuối h�ng thủy bi�n, hay cho đến cuối h�ng khu đất khả �i, rồi lửa bị tắt v� kh�ng nhi�n liệu. Chư Hiền, một thời xảy ra khi lo�i người đi kiếm lửa phải d�ng l�ng g� v� d�y g�n.

"So when even in the external fire property — so vast — inconstancy will be discerned, destructibility will be discerned, a tendency to decay will be discerned, changeability will be discerned, then what in this short-lasting body, sustained by clinging, is 'I' or 'mine' or 'what I am'? It has here only a 'no.'

Chư Hiền, t�nh v� thường của ngoại hoả giới xưa ấy c� thể n�u r�; t�nh hủy hoại c� thể n�u r�; t�nh đoạn diệt c� thể n�u r�; t�nh biến dịch c� thể n�u r�. Như vậy c�n n�i g� đến th�n thể yểu thọ do kh�t �i chấp thủ n�y? Ở đ�y kh�ng c� g� để c� thể n�i l� t�i, l� của t�i, hay t�i l�.

"Now if other people insult, malign, exasperate, & harass a monk [who has discerned this], he discerns that 'A painful feeling, born of ear-contact, has arisen within me. And that is dependent, not independent. Dependent on what? Dependent on contact.' And he sees that contact is inconstant, feeling is inconstant, perception is inconstant, consciousness is inconstant. His mind, with the [fire] property as its object/support, leaps up, grows confident, steadfast, & released.

Chư Hiền, nếu c� những người kh�c mắng nhiếc, chỉ tr�ch, chọc tức, nhiễu n�o Tỷ-kheo, vị ấy biết r� như sau: "Khổ thọ khởi l�n nơi t�i, thọ n�y thuộc tai x�c chạm, thọ n�y do nh�n duy�n, kh�ng phải kh�ng do nh�n duy�n, do nh�n duy�n g�? Do nh�n duy�n x�c". Vị ấy thấy x�c l� v� thường, thấy thọ l� v� thường, thấy tưởng l� v� thường, thấy h�nh l� v� thường, thấy thức l� v� thường. T�m của vị n�y hoan hỷ, th�ch th�, tịnh chỉ, quyết định, t�y thuộc giới đối tượng.

"And if other people attack the monk in ways that are undesirable, displeasing, & disagreeable — through contact with fists, contact with stones, contact with sticks, or contact with knives — the monk discerns that 'This body is of such a nature contacts with fists come, contacts with stones come, contacts with sticks come, & contacts with knives come. Now the Blessed One has said, in his exhortation of the simile of the saw, "Monks, even if bandits were to carve you up savagely, limb by limb, with a two-handled saw, he among you who let his heart get angered even at that would not be doing my bidding." So my persistence will be aroused & untiring, my mindfulness established & unconfused, my body calm & unaroused, my mind centered & unified. And now let contact with fists come to this body, let contact with stones, with sticks, with knives come to this body, for this is how the Buddha's bidding is done.'

Chư Hiền, nếu những người kh�c xử sự với Tỷ-kheo, kh�ng c� ho�n hảo, kh�ng c� tốt đẹp, kh�ng c� khả �i, hoặc d�ng tay x�c chạm, hoặc d�ng đ� x�c chạm, hoặc d�ng gậy x�c chạm, hoặc d�ng gươm x�c chạm, vị ấy biết như sau: "Sự thể của th�n n�y l� như vậy n�n tay c� thể x�c chạm, đ� c� thể x�c chạm, gậy c� thể x�c chạm, gươm c� thể x�c chạm". Thế T�n đ� dạy như sau trong v� dụ c�i cưa: "Chư Tỷ-kheo, nếu c� kẻ trộm cướp hạ tiện lấy c�i cưa hai lưỡi cắt từng phần tay v� ch�n, nếu ai ở đ�y sanh � phẫn nộ th� người ấy kh�ng l�m đ�ng lời ta dạy". Ta sẽ tinh cần, tinh tấn, kh�ng dải đ�i, niệm được an tr�, kh�ng c� loạn niệm, th�n thể được khinh an, kh�ng dao động, t�m được định tĩnh nhất t�m. Nay mặc cho tay x�c chạm th�n n�y, mặc cho đ� x�c chạm, mặc cho gậy x�c chạm, mặc cho gươm x�c chạm th�n n�y. Lời dạy chư Phật cần phải được thực h�nh".

"And if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.' Just as when a daughter-in-law, on seeing her father-in-law, feels apprehensive and gives rise to a sense of urgency [to please him], in the same way, if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.'

Chư Hiền, Tỷ-kheo ấy, niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�". Chư Hiền, v� như một người d�u, khi thấy �ng nhạc, bị dao động, bị dao động mạnh. Cũng vậy, chư Hiền, nếu Tỷ-kheo ấy niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�".

"But if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is established, then he is gratified at that. And even to this extent, friends, the monk has accomplished a great deal.

Chư Hiền, nếu Tỷ- Kheo ấy niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, v� xả tương ưng với thiện được an tr�. Do vậy, Tỷ-kheo ấy được hoan hỷ. Chư Hiền, cho đến mức độ n�y, Tỷ-kheo đ� l�m thật nhiều.

The Wind Property

Phong giới

"And what is the wind property? The wind property may be either internal or external. What is the internal wind property? Whatever internal, belonging to oneself, is wind, windy, & sustained: up-going winds, down-going winds, winds in the stomach, winds in the intestines, winds that course through the body, in-&-out breathing, or whatever else internal, within oneself, is wind, windy, & sustained: This is called the internal wind property. Now both the internal wind property and the external wind property are simply wind property. And that should be seen as it actually is present with right discernment: 'This is not mine, this is not me, this is not my self.' When one sees it thus as it actually is present with right discernment, one becomes disenchanted with the wind property and makes the mind dispassionate toward the wind property.

Chư Hiền, thế n�o l� phong giới? C� nội phong giới, c� ngoại phong giới. Chư Hiền, thế n�o l� nội phong giới? C�i g� thuộc về nội th�n, thuộc c� nh�n, thuộc gi�, thuộc động t�nh, bị chấp thủ, như gi� thổi l�n, gi� thổi xuống, gi� trong ruột, gi� trong bụng dưới, gi� thổi ngang c�c chi tiết (tay ch�n), hơi thở v�, hơi thở ra, v� bất cứ vật g� kh�c thuộc nội th�n, thuộc c� nh�n, thuộc gi�, thuộc t�nh động, bị chấp thủ. Chư Hiền, như vậy gọi l� nội phong giới. Những g� thuộc nội phong giới v� những g� thuộc ngoại phong giới đều thuộc về phong giới. Cần phải như thật qu�n s�t phong giới với ch�nh tr� tuệ như sau: "C�i n�y kh�ng phải của t�i, c�i n�y kh�ng phải l� t�i, c�i n�y kh�ng phải tự ng� của t�i". Sau khi thấy như thật phong giới với ch�nh tr� tuệ như vậy, vị ấy sanh yểm ly đối với phong giới, t�m từ bỏ phong giới.

"Now there comes a time, friends, when the external wind property is provoked and blows away village, town, city, district, & country. There comes a time when, in the last month of the hot season, people try to start a breeze with a fan or bellows, and even the grass at the fringe of a thatch roof doesn't stir.

Chư Hiền, một thời xẩy ra khi ngoại phong giới dao động, gi� thổi bay l�ng, thổi bay thị trấn, thổi bay th�nh phố, thổi bay xứ, thổi bay quốc độ. Chư Hiền, một thời xẩy ra khi trong th�ng cuối m�a hạ, lo�i người t�m cầu gi� nhờ l� c�y ta-la, nhờ c�y quạt, v� người ta kh�ng mong t�m được cỏ tại chỗ c� rạch nước chảy.

"So when even in the external wind property — so vast — inconstancy will be discerned, destructibility will be discerned, a tendency to decay will be discerned, changeability will be discerned, then what in this short-lasting body, sustained by clinging, is 'I' or 'mine' or 'what I am'? It has here only a 'no.'

Chư Hiền, t�nh v� thường của ngoại phong giới xưa ấy c� thể n�u r�; t�nh hủy hoại c� thể n�u r�; t�nh đoạn diệt c� thể n�u r�; t�nh biến dịch c� thể n�u r�. Như vậy c�n n�i g� đến th�n thể yểu thọ do kh�t �i chấp thủ n�y? Ở đ�y kh�ng c� g� để c� thể n�i l� t�i, l� của t�i, hay t�i l�.

"Now if other people insult, malign, exasperate, & harass a monk [who has discerned this], he discerns that 'A painful feeling, born of ear-contact, has arisen within me. And that is dependent, not independent. Dependent on what? Dependent on contact.' And he sees that contact is inconstant, feeling is inconstant, perception is inconstant, consciousness is inconstant. His mind, with the [wind] property as its object/support, leaps up, grows confident, steadfast, & released.

Chư Hiền, nếu c� những người kh�c mắng nhiếc, chỉ tr�ch, chọc tức, nhiễu n�o Tỷ-kheo, vị ấy biết r� như sau: "Khổ thọ khởi l�n nơi t�i n�y thuộc tai x�c chạm; thọ n�y do nh�n duy�n, kh�ng phải kh�ng do nh�n duy�n. Do nh�n duy�n g�? Do nh�n duy�n x�c vậy". Vị ấy thấy x�c l� v� thường; vị ấy thấy thọ l� v� thường; vị ấy thấy tưởng l� v� thường; vị ấy thấy h�nh l� v� thường; vị ấy thấy thức l� v� thường; t�m của vị n�y hoan hỷ, th�ch th�, tịnh chỉ, quyết định, t�y thuộc giới đối tượng.

"And if other people attack the monk in ways that are undesirable, displeasing, & disagreeable — through contact with fists, contact with stones, contact with sticks, or contact with knives — the monk discerns that 'This body is of such a nature contacts with fists come, contacts with stones come, contacts with sticks come, & contacts with knives come. Now the Blessed One has said, in his exhortation of the simile of the saw, "Monks, even if bandits were to carve you up savagely, limb by limb, with a two-handled saw, he among you who let his heart get angered even at that would not be doing my bidding." So my persistence will be aroused & untiring, my mindfulness established & unconfused, my body calm & unaroused, my mind centered & unified. And now let contact with fists come to this body, let contact with stones, with sticks, with knives come to this body, for this is how the Buddha's bidding is done.'

Chư Hiền, nếu những người kh�c xử sự với Tỷ-kheo, kh�ng c� ho�n hảo, kh�ng c� tốt đẹp, kh�ng c� khả �i, hoặc d�ng tay x�c chạm, hoặc d�ng đ� x�c chạm, hoặc d�ng gậy x�c chạm, hoặc d�ng gươm x�c chạm, vị ấy biết như sau: "Sự thể của th�n n�y l� như vậy n�n tay c� thể x�c chạm, đ� c� thể x�c chạm, gậy c� thể x�c chạm, gươm c� thể x�c chạm". Thế T�n đ� dạy như sau trong v� dụ c�i cưa: "Chư Tỷ-kheo, nếu c� kẻ trộm cướp hạ tiện lấy c�i cưa hai lưỡi cắt từng phần tay v� ch�n, nếu ai ở đ�y sanh � phẫn nộ th� người ấy kh�ng l�m đ�ng lời ta dạy". Ta sẽ tinh cần, tinh tấn, kh�ng dải đ�i, niệm được an tr�, kh�ng c� loạn niệm, th�n thể được khinh an, kh�ng dao động, t�m được định tĩnh nhất t�m. Nay mặc cho tay x�c chạm th�n n�y, mặc cho đ� x�c chạm, mặc cho gậy x�c chạm, mặc cho gươm x�c chạm th�n n�y. Lời dạy chư Phật cần phải được thực h�nh".

"And if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.' Just as when a daughter-in-law, on seeing her father-in-law, feels apprehensive and gives rise to a sense of urgency [to please him], in the same way, if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established, he feels apprehensive at that and gives rise to a sense of urgency: 'It is a loss for me, not a gain; ill-gotten for me, not well-gotten, that when I recollect the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is not established within me.'

Chư Hiền, Tỷ-kheo ấy, niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�". Chư Hiền, v� như một người d�u, khi thấy �ng nhạc, bị dao động, bị dao động mạnh. Cũng vậy, chư Hiền, nếu Tỷ-kheo ấy niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�. Do vậy, vị ấy bị dao động, bị dao động mạnh: "Thật bất hạnh cho ta, thật kh�ng may cho ta, thật rủi ro cho ta, thật kh�ng tốt đẹp cho ta. Dầu ta c� niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, nhưng xả tương ưng với thiện kh�ng được an tr�".

"But if, in the monk recollecting the Buddha, Dhamma, & Sangha in this way, equanimity based on what is skillful is established, then he is gratified at that. And even to this extent, friends, the monk has accomplished a great deal.

Chư Hiền, nếu Tỷ- Kheo ấy niệm Phật như vậy, niệm Ph�p như vậy, niệm Tăng như vậy, v� xả tương ưng với thiện được an tr�. Do vậy, Tỷ-kheo ấy được hoan hỷ. Chư Hiền, cho đến mức độ n�y, Tỷ-kheo đ� l�m thật nhiều.

The Space Property

Kh�ng giới

"Friends, just as when — in dependence on timber, vines, grass, & clay — space is enclosed and is gathered under the term 'house,' in the same way, when space is enclosed in dependence on bones, tendons, muscle, & skin, it is gathered under the term, 'form.'

Chư Hiền, như một khoảng trống được bao v�y bởi c�y gậy, bởi d�y leo, bởi cỏ, bởi b�n, được biết l� một nh� ở. Cũng vậy, Chư Hiền, một khoảng trống được bao v�y bởi xương, bởi d�y g�n, bởi thịt, bởi da, được biết l� một sắc ph�p.

Dependent Co-arising

L� duy�n khởi

-"Now if internally the eye is intact but externally forms do not come into range, nor is there a corresponding engagement, then there is no appearing of the corresponding type of consciousness.
-If internally the eye is intact and externally forms come into range, but there is no corresponding engagement, then there is no appearing of the corresponding type of consciousness.
-But when internally the eye is intact and externally forms come into range, and there is a corresponding engagement, then there is the appearing of the corresponding type of consciousness.

-Chư Hiền, nếu nội mắt kh�ng bị hư hại, nhưng ngoại sắc kh�ng v�o trong tầm mắt, kh�ng c� sự quy tụ x�c chạm th�ch hợp, th� thức phần th�ch hợp kh�ng c� hiện khởi.
-Chư Hiền, nếu nội mắt kh�ng bị hư hại, ngoại sắc v�o trong tầm mắt, nhưng kh�ng c� sự quy tụ x�c chạm th�ch hợp, th� thức phần th�ch hợp kh�ng c� hiện khởi.
-Chư Hiền, chỉ khi n�o nội mắt kh�ng bị hư hại, ngoại sắc v�o trong tầm mắt, c� sự quy tục x�c chạm th�ch hợp, th� thức phần th�ch hợp c� hiện khởi.

-"The form of what has thus come into being is gathered under the form clinging-aggregate.
-The feeling of what has thus come into being is gathered under the feeling clinging-aggregate.
-The perception of what has thus come into being is gathered under the perception clinging-aggregate.
-The fabrications of what has thus come into being are gathered under the fabrication clinging-aggregate.
-The consciousness of what has thus come into being is gathered under the consciousness clinging-aggregate.
One discerns, 'This, it seems, is how there is the gathering, meeting, & convergence of these five clinging-aggregates.

Now, the Blessed One has said:
"Whoever sees dependent co-arising sees the Dhamma; whoever sees the Dhamma sees dependent co-arising."3
And these things — the five clinging-aggregates — are dependently co-arisen.4 Any desire, embracing, grasping, & holding-on to these five clinging-aggregates is the origination of stress. Any subduing of desire & passion, any abandoning of desire & passion for these five clinging-aggregates is the cessation of stress.' 5 And even to this extent, friends, the monk has accomplished a great deal.

-Bất cứ sắc ph�p g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong sắc thủ uẩn;
-Bất cứ cảm thọ g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong thọ thủ uẩn;
-Bất cứ tưởng g� được hiện khởi như vậy đều được quy tụ trong tưởng thủ uẩn;
-Bất cứ h�nh g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong h�nh thủ uẩn;
-Bất cứ thức g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong thức thủ uẩn.
Vị ấy tuệ tri như sau: "Như vậy, như người ta n�i, c� sự quy tụ, sự tập hợp, sự h�a hợp của năm thủ uẩn n�y.
Thế T�n đ� n�i như sau:
"Ai thấy được l� duy�n khởi, người ấy thấy được ph�p; ai thấy được ph�p, người ấy thấy được l� duy�n khởi".
Những ph�p n�y do duy�n khởi l�n ch�nh l� năm thủ uẩn. Sự tham dục, chấp trước, tham đắm, m� say trong năm thủ uẩn n�y tức l� khổ tập; sự nhiếp phục tham dục, sự từ bỏ tham dục tức l� sự khổ diệt". Cho đến mức độ n�y, Chư Hiền, Tỷ-kheo đ� l�m rất nhiều.

"Now if internally the ear is intact...

Chư Hiền, nếu nội tai kh�ng bị hư hại.....

"Now if internally the nose is intact.....

Nếu lỗ mũi kh�ng bị hư hại.....

"Now if internally the tongue is intact.....

Nếu lưỡi kh�ng bị hư hại.

"Now if internally the body is intact...

Nếu th�n kh�ng bị hư hại...

"Now if internally the intellect is intact but externally ideas do not come into range, nor is there a corresponding engagement, then there is no appearing of the corresponding type of consciousness. If internally the intellect is intact and externally ideas come into range, but there is no corresponding engagement, then there is no appearing of the corresponding type of consciousness. But when internally the intellect is intact and externally ideas come into range, and there is a corresponding engagement, then there is the appearing of the corresponding type of consciousness.

Nếu nội � căn kh�ng bị hư hại nhưng ngoại ph�p kh�ng v�o trong tầm của � căn, kh�ng c� sự quy tụ x�c chạm th�ch hợp, th� thức phần th�ch hợp kh�ng c� hiện khởi. Chư Hiền, nếu nội � căn kh�ng bị hư hại, ngoại ph�p v�o trong tầm của � căn, nhưng kh�ng c� sự quy tụ x�c chạm th�ch hợp, th� thức phần th�ch hợp kh�ng c� hiện khởi. Chư Hiền, chỉ khi n�o nội � căn kh�ng bị hư hại, ngoại ph�p v�o trong tầm của � căn, c� sự quy tụ x�c chạm th�ch hợp, th� thức phần th�ch hợp c� hiện khởi.

"The form of what has thus come into being is gathered under the form clinging-aggregate. The feeling of what has thus come into being is gathered under the feeling clinging-aggregate The perception of what has thus come into being is gathered under the perception clinging-aggregate. The fabrications of what has thus come into being are gathered under the fabrication clinging-aggregate. The consciousness of what has thus come into being is gathered under the consciousness clinging-aggregate. One discerns, 'This, it seems, is how there is the gathering, meeting, & convergence of these five clinging-aggregates. Now, the Blessed One has said, "Whoever sees dependent co-arising sees the Dhamma; whoever sees the Dhamma sees dependent co-arising." And these things — the five clinging-aggregates — are dependently co-arisen. Any desire, embracing, grasping, & holding-on to these five clinging-aggregates is the origination of stress. Any subduing of desire & passion, any abandoning of desire & passion for these five clinging-aggregates is the cessation of stress.' And even to this extent, friends, the monk has accomplished a great deal."

Bất cứ ph�p g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong sắc thủ uẩn; bất cứ cảm thọ g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong thọ thủ uẩn; bất cứ tưởng g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong tưởng thủ uẩn; bất cứ h�nh g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong h�nh thủ uẩn; bất cứ thức g� được hiện khởi như vậy đều quy tụ trong thức thủ uẩn. Vị ấy tuệ tri như sau: "Như vậy, như người ta n�i, c� sự quy tụ, sự tập họp, sự h�a hợp của năm thủ uẩn n�y. Thế T�n đ� n�i như sau: "Ai thấy được l� duy�n khởi, người ấy thấy được ph�p; ai thấy được ph�p, người ấy thấy được l� duy�n khởi". Những ph�p n�y do duy�n khởi l�n ch�nh l� năm thủ uẩn. Sự tham dục, chấp trước, tham đắm, m� say trong năm thủ uẩn n�y tức l� khổ tập; sự nhiếp phục tham dục, sự từ bỏ tham dục tức l� sự khổ diệt". Cho đến mức độ n�y, chư Hiền, Tỷ-kheo đ� l�m rất nhiều.

That is what Ven. Sariputta said. Gratified, the monks delighted in Ven. Sariputta's words.

T�n giả Sariputta thuyết giảng như vậy. C�c Tỷ-kheo ấy hoan hỷ, t�n thọ lời T�n giả Sariputta dạy.

See also: SN 22.5; Sn 4.9.